Makale İncelemesi: “Prenses Alice Seni İzliyor” – Görünmeyen Birinin Varlığı Çocukları Dürüstlüğe Teşvik Edebilir mi?

Bu araştırma, çocukların görünmeyen ama var olduğuna inandıkları birinin kendilerini izlediğini düşünmelerinin, onları hile yapmaktan alıkoyup alıkoymadığını incelemiştir. Kulağa ilginç geliyor değil mi? Çalışmada “Prenses Alice” adında hayali bir karakter var. Çocuklara, Prenses Alice’in görünmeyen ama onları izleyen biri olduğu söyleniyor.

"Prenses Alice Seni İzliyor" Araştırmasında Üç Farklı Durum Var:

• Birinci gruptaki çocuklar gerçekten bir yetişkin tarafından izleniyor.

• İkinci gruptakilere Prenses Alice’in onları izlediği söyleniyor ama ortada gerçek bir kişi yok.

• Üçüncü gruptaki çocuklara ise hiç kimsenin onları izlemediği söyleniyor.

Araştırmacıların asıl merak ettiği şey şu: Prenses Alice’in varlığına inanan çocuklar, birinin onları gerçekten görmediği durumda bile, sanki biri bakıyormuş gibi daha dürüst davranacak mı?

"Prenses Alice Seni İzliyor" Araştırmasının Sonuçları Oldukça Dikkat Çekici:

1. Prenses Alice’in varlığına inanan çocuklar, gerçekten biri tarafından izlenmeseler bile, daha az hile yapıyor. Hatta bazı çocuklar, hile yapmadan önce Prenses Alice’in gerçekten orada olup olmadığını kontrol ediyor. Yani içten içe birinin onları gözetliyor olabileceğine ihtimal verip ona göre davranıyorlar.

2. Ayrıca yaş farkı da önemli. 8-9 yaşındaki çocuklar, 5-6 yaşındakilere göre daha az hile yapıyor. Bunun nedeni büyük ihtimalle yaş büyüdükçe çocukların dürtülerini daha iyi kontrol edebilmesi.

3. Bu araştırma, çocukların görünmeyen bir varlığa inançlarının bile onların davranışlarını etkileyebileceğini gösteriyor. Dini inançlardan doğrudan bahsedilmese de, görünmeyen bir gücün izlediği hissi, tıpkı birçok dinde olduğu gibi, kişiyi daha etik ve dikkatli davranmaya itebiliyor.

Piazzanı'nın yaptığı Prenses Alice Seni İzliyor isimli bu çalışma bize şunu söylüyor: Çocuklar, yalnızca gerçek kişilere değil, inandıkları görünmeyen varlıklara karşı da sorumluluk hissedebiliyor. Bu da bizi, inançların çocukların ahlaki gelişiminde nasıl bir rol oynayabileceği konusunda düşünmeye davet ediyor.

Kaynakça:

Piazza, J., Bering, J. M., & Ingram, G. (2011). "Princess Alice is watching you": Children's belief in an invisible person inhibits cheating. Journal of Experimental Child Psychology, 109(3), 311-320. https://doi.org/10.1016/j.jecp.2011.02.003